خالی

از گِل، كوزه‌ای می‌سازيم،
ولی اين «خالیِ» درونِ كوزه است
كه آب را در خود جای می‌دهد.

از چوب، خانه‌ای بنا می‌كنيم،
اما اين فضایِ «خالی» درونِ خانه است
كه برای زندگی سودمند است.

مشغول وجودیم
در حالی كه اين «عدم» است كه به كار ما می‌آید!
(دائو د جینگ، لائوتسه)
┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈•

پی‌نوشت:
- گفته‌اند: «تعرف الاشیاء باضدادها» یعنی هر چیزی با ضدش شناخته می‌شود، و شاید واژه ی «خالی» در سطرهای بالا، در مقایسه با لغت «صمد»، بهتر شناخته شود.
- در مفردات راغب «صمد» را به معنای چیزی گرفته است که توخالی نیست؛ بلکه پُر است. در احادیث هم آورده‌اند که «صمد»، وجودی است که جوف ندارد؛ یعنی چیز توپُری است که درونش خالی نباشد.
الله صمد.
(قرآن/آیه دوم سوره‌ی توحید)
گویا حالِ مخلوقات، از «خالی» است که کیفیت خود را می‌یابد.

بشنو از نی چون حکایت می‌کند
(مولانا)
گویا این خالیِ درون «نی» است که به کار دمیدنِ «نایی» می‌آید.
شاید خالیِ نی، تنها بتواند پُریِ «نایی» را تداعی کند که هر چیزی با ضدش شناخته می‌شود انگار.
▃▃▃▃
احمد آذرکمان
تاریخ نوشته: (؟)